Toen ik nog studeerde was ik in het gelukkige bezit van een vriendschap. Wij hadden twee kamers tegenover elkaar op de bovenste verdieping van een studentenhuis en brachten avonden door in de deuropening. Terwijl de overige bewoners van het huis zich bekwaamden in levenshoudingen zoals die van gedreven kunstenaar, in het genieten van de verschillende combinaties van bad, whisky en vrouw en in de houding tussen angry Young man en teddybeer, brachten wij onze tijd door met het hebben van de slappe lach. Wij sloten iedereen buiten ons verbond. Een van onze ondernemingen bestond uit het s’morgens vroeg gaan vissen. In ons visgerei ontbrak elk gevoel voor nut en de fijnere details voor het aan de haak slaan. Het enige wat telde was de tijd.
Aan de hengel waarmee een van de spoken op weg naar Finisterrae in een rolstoel aan een snelstromende rivier zit te vissen, hangt een baksteen boven een goudkleurige klokvorm. Zijn metgezel snuffelt een beetje rond en ontdekt een gat in een boom. Kijk ik zie een video roept hij naar hem, je vis en de dwergen kan ik niet vinden. Een disc jockey, gekleurde lichten en een menigte mensen die beweegt op de muziek, (opnames van het muziekfestival Sonar in Barcelona) boeien hem niet genoeg en hij besluit nog even verder te gaan kijken.
Deze scene is een van de belevenissen van twee spoken op weg naar Santiago da Compestella in de film Finisterrae. Beiden zijn hun leven als geest beu en op advies van een orakel maken zij een voettocht naar Santiago en Finisterrae. Aan het einde van de tocht wacht hun een wonderbaarlijke verandering naar een bestaan als levend wezen. Het begin van hun tocht ligt tussen de lege muren en hekwerken van een nachtelijk bedrijventerrein. Als vervoermiddel gebruiken zij een paard en een rolstoel en de richting van hun tocht wordt aangegeven door een rood witte windvaan. Net zoals de vertelling zich beweegt tussen realistische details, symbolen, verbeelding en fantasie, ondergaat het paard diverse gedaantewisselingen. Bij het vertrek is het een prachtige Arabier, dan is het afwisselend opgevuld speelgoedpaard met bewegende kop of houten stellage die in brand gestoken wordt. De spoken zijn in hun zware witte lakens tastbaar aanwezig tussen de vele flarden mist en rook die over de landschappen hangen. Soms zie je hun blote voeten of schoenen. In de lange tochten door weilanden, akkers, bossen en bergen worden hun lakens steeds natter en viezer. Tijdens hun tocht van kampvuur naar kampvuur ontmoeten zij dieren, droombeelden en verleidingen. Zij worden achtervolgd door een” creatuur uit de onderwereld” en belanden in een bos vol stemmen en oren.
De spoken spreken Russisch met elkaar en hun stemmen zijn zacht, warm en verschillend van timbre. Het landschap krijgt een stem in de geluiden van de wind, van dieren en de vallende sneeuw en het snelstromende water. De muziek is de aanjager van tempo en ritme en bepaalt stemming en sfeer. Sergio Cabalerro, de regisseur van de film is tegelijk betrokken bij de organisatie van het SONAR International Festival of Advanced Music and Multimedia Art Barcelona. Een andere inspiratie bron voor deze film was “the inner scar” of “la cicatrice intérieure » van Philippe Garrel. Wanneer je delen van deze film bekijkt zie je dezelfde eenvoud van handeling. Lopen door een kaal, liefst wit landschap, naar de kijker toe of evenwijdig aan de kijker van rechts naar links over het doek. Het landschap geeft in zijn leegte alle ruimte voor de spelers, hun interactie en de muziek. Natuurlijk moest ik ook denken aan de film la Voie Lactee van Luis Bunuel, waarin twee vagebonden naar Santiago gaan.
De handelingen in de film vinden plaats in een rustig en constant ritme.
Spanning ontbreekt bijna volledig en verrassing is vooral te vinden in details.
Deze keer was ik meer toeschouwer dan deelnemer aan een absurd ritueel en voelde ik mij buitengesloten en enigszins verveeld door voorspelbaarheid. Om mij heen werd gelachen of liepen mensen weg. Toch kijk ik nu met heel veel plezier naar de trailers en fragmenten op de site. In de korte geïsoleerde scènes spreekt de humor mij erg aan en krijgt de muziek door het herhaalde luisteren aandacht.
De film was een van de drie prijswinnaars van een Tiger Award op het filmfestival Rotterdam..
Lea Nieuwhof
beeldend kunstenaar
Finisterrae, een film van Sergio Caballero
